Wie met eigen ogen wil zien waar schrijver en dichter Emile Verhaeren (1855-1916) zijn inspiratie opdeed, moet in Sint-Amands zijn. Het dorpje ademt zijn literatuur, het graf van de schrijver is een vast ornament op de Scheldekaai. In het centrum heeft Verhaeren sinds decennia een museum dat volledig aan hem is gewijd. Andere schrijvers en beeldende kunstenaars treden er geregeld in dialoog met zijn werk.
1 / 2 Het Emile Verhaerenmuseum maakt al decennia vast deel uit van het culturele leven in Sint-Amands (Puurs-Sint-Amands) © jvdp
2 / 2 Het graf van schrijver Emile Verhaeren (1855-1916) pronkt op de kaai in Sint-Amands. © jvdp
Tot grote spijt van curator Rik Hemmerijckx is de toekomst van zijn geliefde Emile Verhaerenmuseum nu plots onzeker. In de zopas goedgekeurde Vlaamse begroting wordt 300 miljoen euro aan subsidies geschrapt. Ministers moeten zelf met de kam door hun subsidiebeleid, waardoor de impact slechts met mondjesmaat duidelijk wordt. Vrijdag werd bekend dat minister van Cultuur Caroline Gennez (Vooruit) besloten heeft om de jaarlijkse toelage voor het museum drastisch te verminderen en uiteindelijk te schrappen.
Volgend jaar wordt onze subsidie van 80.000 euro verminderd naar 40.000 euro. Het jaar daarop zou het dan volledig opdrogen. Dit is een zware klap voor mij en de organisatie achter het museum Rik Hemmerijckx Curator Emile Verhaerenmuseum
“Volgend jaar wordt onze subsidie van 80.000 euro verminderd naar 40.000 euro”, zucht curator Hemmerijckx. “Het jaar daarop zou het dan volledig opdrogen. Dit is een zware klap voor mij en de organisatie achter het museum.”
LEES OOK. Dichter bij het water: 10.000 stappen in het spoor van de man die de Schelde onsterfelijk maakte in zijn werk
Volgende week komt de raad van bestuur samen om te kijken wat de volgende stappen zijn. “Het gemeentelijk masterplan bevatte een toekomstvisie voor het museum, maar die ging uit van Vlaamse steun”, aldus Hemmerijckx. “Nu wordt het een zware opdracht om die visie te verwezenlijken.”
Weggeveegd
Ook uit artistieke hoek klinkt ergernis over de beslissing van Gennez. “Verhaeren was een van onze grote internationale kunstenaars, een onwaarschijnlijk belangrijke stem in het vooroorlogse Europa”, schetst schrijver Jeroen Olyslaegers, bekend van onder meer de verfilmde roman Wil.
Schrijver Jeroen Olyslaegers en schilder Jan de Zutter in het Verhaerenmuseum in oktober vorig jaar tijdens de expo ‘De Grote Bocht’ waarin de twee kunstenaars in dialoog traden met het werk van Verhaeren. © Wout Van Den Eede
LEES OOK. Jan de Zutter en Jeroen Olyslaegers laten zich inspireren door Sint-Amandse Scheldebocht: “Verhaeren fascineert mij”
“Binnen de avant-gardistische kunststroming was Verhaeren onze grote ster. En het Verhaerenmuseum is een exceptioneel museum dat altijd de hand uitreikte naar hedendaagse kunstenaars. Als het museum verdwijnt, creëren we een missing link met het verleden.”
Binnen de avant-gardistische kunststroming was Verhaeren onze grote ster. En het Verhaerenmuseum is een exceptioneel museum dat altijd de hand uitreikte naar hedendaagse kunstenaars Jeroen Olyslaegers Schrijver
Dat subsidies herzien worden is één ding, maar voor Olyslaegers is het gebrek aan debat rond dit soort drastische beslissingen misschien nog het ergste. “Ik schrijf al 35 jaar en in die tijd heb ik al veel goede dingen gezien”, vertelt hij. “Er is veel geprofessionaliseerd en ja, er moet bespaard worden. Maar dit voelt alsof deze Vlaamse regering cultuur opoffert voor kille rationaliteit. Het is vooral treurig dat we dit allemaal moeten zeggen nadat de beslissing is gevallen.”
Emile Verhaeren in 1910. De schrijver zou een jaar later net naast een Nobelprijs voor Literatuur grijpen. © Jean-Pierre De Lamper
Volgens Olyslaegers maakt het Emile Verhaerenmuseum onlosmakelijk deel uit van Sint-Amands. “Je veegt een deel van de lokale geschiedenis weg, want wat komt er in de plaats? Een belevingscentrum? (hiermee verwijst hij naar de plannen van het lokale bestuur voor het Emile Verhaerenmuseum, red.). Dat is zo’n typisch ‘pastoorwoord’.”
Reddingsboei
Ook burgemeester van Puurs-Sint-Amands Koen Van den Heuvel (CD&V-teamkoen) heeft harde woorden klaar. “Als Vlaanderen op bijna zeven miljoen inwoners geen 80.000 euro kan aanreiken voor het Emile Verhaerenmuseum, hoe kan een lokaal bestuur met 30.000 inwoners dat dan doen?”, vraagt hij zich af. “De mooie woorden die links voor cultuur heeft, klinken wel heel hol nu Puurs-Sint-Amands voor reddingsboei moet spelen.”
Nu staat of valt het Verhaerenmuseum met het lokale bestuur. En dat terwijl wij al jaren vooruitdenken over de toekomst van dit museum in plaats van te wachten tot er een doodsoordeel wordt geveld. Koen Van den Heuvel (CD&V-teamkoen) Burgemeester in Puurs-Sint-Amands
De gemeente had de toekomst van het Emile Verhaerenmuseum ingekapseld in een nieuw masterplan voor Sint-Amands mét Vlaamse subsidies in het achterhoofd. “Nu staat of valt het Verhaerenmuseum met het lokale bestuur”, zucht Van den Heuvel. “En dat terwijl wij al jaren vooruitdenken over de toekomst van dit museum in plaats van te wachten tot er een doodsoordeel wordt geveld. Het Verhaerenmuseum zou deel uitmaken van het museum voor Water en Woord (het ‘belevingscentrum’ was slechts een voorlopige term, red.) waar we bezoekers ook meer te weten komen over de lange geschiedenis van en rond de Schelde in onze streek.”
[SRC] https://www.gva.be/regio/antwerpen/rivierenland/puurs-sint-amands/minister-gennez-schrapt-subsidies-voor-emile-verhaerenmuseum-in-sint-amands-de-mooie-woorden-die-links-voor-cultuur-heeft-klinken-nu-heel-hol/93179605.html
